Του Κ. "astrahan" Π.

Δηλαδή το ερώτημα είναι τι γίνεται αν ανακατέψουμε λάδια διαφορετικού ιξώδους, πχ 10W-40 με 10W-50 είτε επειδή δεν βρίσκουμε το ίδιο που φοράμε για να συμπληρώσουμε είτε γιατί αυτά έχουμε.

Ένα ξεκαθάρισμα για αρχή: το πρώτο νούμερο του SAE (πχ το 10W) αφορά το κινηματικό ιξώδες στους 40° C (ξεκίνημα-κρύος κινητήρας) ενώ το δεύτερο στους 100° C (θερμοκρασία λειτουργίας κινητήρα).

το ανακάτεμα των SAE δημιουργεί ενδιάμεσο SAE, ακολουθούντας χονδροειδώς* τον νόμο ανάμιξης μιγμάτων:

(ποσότητα1 Χ SAE1 + ποσότητα2 Χ SAE2) / συνολική ποσότητα, όπου συνολική ποσότητα = ποσότητα1 + ποσότητα2

πχ. 1 λίτρο SAE 10 και 1 λίτρο SAE 20 δίνουν 2 λίτρα SAE 15 ενώ 3 λίτρα SAE 60 και 1 λίτρο SAE 40 δίνουν 4 λίτρα SAE 55 (3 Χ 60 + 1 Χ 40) / 4

*Ο πραγματικός υπολογισμός είναι πιο πολύπλοκος, γίνεται με την εξίσωση Refutas σε τρία στάδια:

1ο στάδιο: υπολογισμός του Viscosity Blending Number (VBN) για κάθε μέρος του μίγματος:
(1)  VBN = 14,534 * ln [ln (ν + 0,8)] + 10,975
όπου v είναι το κινηματικό ιξώδες (kinematic viscosity) σε centistokes (cSt) σε μια καθορισμένη θερμοκρασία (100° C για τα SAE).

2ο στάδιο: υπολογισμός VBN του μίγματος:
(2)   VBNblend = xA * VBNA + xB * VBNB
όπου xX είναι ο λόγος της μάζας του μίγματος στη συνολική μάζα.

3ο στάδιο: υπολογισμός του κινηματικού ιξώδους ν του μίγματος από την εξίσωση 1:
(3)   vblend = exp [exp ((VBNblend - 10,975) / 14,354)] - 0,8
όπου VBNblend είναι ο viscosity blending number του μίγματος.

και ένα calculator για τα παραπάνω (κινηματικά ιξώδη) εδώ.

Η αντιστοιχία ιξώδους SAE και κινηματικού ιξώδους δίνεται από τον παρακάτω πίνακα:

δηλαδή κάθε SAE, είναι προδιαγραφή για εύρος (από min, μέχρι max) κινηματικού ιξώδους.

Αναφέρομαι στην θερμοκρασία των 100° C γιατί εκεί αντιστοιχεί το 2ο νούμερο του SAE (δηλαδή το ιξώδες του λαδιού στη θερμοκρασία λειτουργίας του κινητήρα) πχ. για SAE 15W-50 το 50 αντιστοιχεί στο ιξώδες στους 100° C.

Και που βρίσκεις το πραγματικό κινηματικό ιξώδες κάθε λαδιού; Στο product sheet του προϊόντος (όσες εταιρείες το έχουν διαθέσιμο.).

πχ. για το Castrol Power RS R4 4T http://msdspds.castrol.com/bpglis/FusionPDS.nsf/Files/7305E463374A5C1E80257AA9005372F2/$File/Castrol_Power_RS_4T_06410.pdf

όπου για το 10W-50 το κινηματικό ιξώδες στους 100° C είναι 17 cSt (δηλαδή κοντά στο χαμηλότερο όριο της προδιαγραφής...).

Με απλά λόγια (λέμε τώρα...):
χρησιμοποιώντας το calculator όπου κάνει ότι περιγράφω στο μέρος με τον αστερίσκο του ποστ χωρίς να ασχοληθεί κάποιος με τα μαθηματικά,
από το product sheet της Castrol το 5W-40 έχει ιξώδες 13 ενώ το 15W-50 17 (στους 100° C).Αν χρησιμοποιήσουμε το calculator ιξώδους από το λινκ σε αναλογία 1 λιτρο για το πρώτο και 3 λίτρα για δεύτερο (δηλ 75% για το 50αρι) παίρνουμε ιξώδες 15,87 το οποίο από τον πίνακα του SAE αντιστοιχεί σε SAE 40. Άρα έχουμε ρίξει το SAE του μίγματος μία κλίμακα.
Με μισό λίτρο για το πρώτο και 3,5 για δεύτερο (που είναι μια λογική ποσότητα συμπληρώματος) το ιξώδες γίνεται 16,35 το οποίο βρίσκεται οριακά στην κλίμακα του SAE 50.

Αν χρησιμοποιήσου στοιχεία της Mobil από εδώ http://www.mobil.com/USA-English/Lubes/PDS/NAUSENPVLMOMobil_1_Motorcycle_Oils.aspx θα πάρουμε αντίστοιχα αποτελέσματα (εδώ παρατηρούμε ότι τα λάδια της Mobil έχουν ελαφρώς υψηλότερο ιξώδες για το ίδιο SAE.).

Συμπέρασμα: Για συμπλήρωμα όσο πιο κοντινό SAE στο νούμερο κατασκευαστή γίνεται (με έμφαση στο δεύτερο νούμερο όχι το W)..

Παραπομπές:

Το άρθρο και συζήτηση στο forum